งานประเพณีรับบัวประจำปี 2561 ที่ผ่านมา พุทธศาสนิกชนจากทั่วประเทศหลั่งไหลกันมาแบบมืดฟ้ามัวดิน ด้วยพลังแห่งความศรัทธา ตลอดสองฟากฝั่งคลองสำโรงเนืองแน่นไปด้วยผู้คนที่มาเฝ้ารอขบวนแห่ทางน้ำ
ประเพณีนี้ “ดอกบัว” ถือเป็นตัวแทนจิตวิญญาณ ความนอบน้อม การถวายเป็นพุทธบูชา และการสักการะองค์หลวงพ่อโต พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ที่มีตำนานเล่าขานคู่บ้านคู่เมืองชาวบางพลีและชาวสมุทรปราการมาหลายชั่วอายุคน..ดอกบัวลอยละล่องอยู่กลางอากาศ จุดหมายเป็นหนึ่งเดียวคือ เรือบุษบกที่ประดิษฐานองค์หลวงพ่อโต..
และมีจำนวนไม่น้อยที่พลาดเป้าไปลอยละล่องอยู่เต็มพื้นน้ำคลองสำโรง จึงเกิดคำถามตามมาว่า ปริมาณดอกบัวในประเพณีนี้จะมีปริมาณสักเท่าไหร่ และหลังจากนี้จะมีเจ้าหน้าที่มาจัดเก็บขึ้นจากลำคลอง เขานำเอาดอกบัวเหล่านี้ไปทำอะไร?
ข้อมูลจาก นายชนินทร์ สว่างแก้ว ไวยาจักรวัดบางพลีใหญ่ในพระอารามหลวง ระบุว่าในแต่ละปี ทางวัดได้จัดเตรียมดอกบัวเอาไว้รองรับผู้มาร่วมบุญ ประมาณ 50,000 ดอก มาจากแม่ค้าที่อยู่บริเวณรอบๆ บริเวณวัดราว 30 ราย เฉลี่ยรายละ 1,000 ดอก คิดเป็นจำนวน 30,000 ดอก มีดอกบัวที่ประชาชนนำมาบริจาคให้ทางวัดประมาณ 10,000 ดอก ส่วนที่เหลือจะเป็นดอกบัวที่ประชาชนนำติดตัวมาเองจากบ้านคาดว่าอีกประมาณ 10,000 ดอก (คำนวณจากปริมาณผู้มาร่วมงานแต่ละปี เฉลี่ยแต่ละคนใช้ดอกบัวบูชาหลวงพ่อโต คนละ 1 กำๆ ละ 10 ดอก)
รวมเบ็ดเสร็จ คาดกันว่าจะมีดอกบัวเข้ามาอยู่ในบริเวณงานประเพณีรับบัวมากถึง 1 แสนดอก นับว่าเป็นจำนวนที่มากมายมหาศาล ดอกบัวจำนวนกว่าแสนดอกนั้นมาจากแหล่งไหน เฉพาะพื้นที่สมุทรปราการหรือไม่ หรือว่ามีการนำมาจากแหล่งอื่น นี่คือถามที่ชวนสงสัย?
หากเป็นในอดีตเราคงไม่แปลกใจเพราะ จากคำบอกเล่าของ นางสาวชูศรี สัตยานนท์ ประธานสภาวัฒนธรรมอำเภอบางพลี ที่บอกว่าในอดีตคลองสำโรงที่ถือเป็นเส้นทางเชื่อมสายใยระหว่างชาวไทย ชาวลาว และชาวมอญแห่งนี้ เคยมีดอกบัวลอยอยู่เต็มลำคลอง เวลาออกดอกถือเป็นภาพที่สวยงามละลานตา โดยเฉพาะในพื้นที่อำเภอบางพลี และบางบ่อ จะมีต้นบัวขึ้นอยู่เป็นจำนวนมาก
แต่ปัจจุบันสถานการณ์เปลี่ยนแปลงไป ความเจริญแผ่ขยายเข้ามาสู่เมืองสมุทรปราการอย่างรวดเร็ว จนทำให้เกิดข้อสงสัยขึ้นมาว่า ปัจจุบันย่านบางพลี-บางบ่อ ยังมีนาบัวหรือพื้นที่ปลูกบัวขนาดใหญ่อยู่เหมือนเดิมอีกหรือไม่
จากการสอบถามนางเสาวลักษณ์ ทิมละม่อม แม่ค้าดอกไม้บริเวณวัดบางพลีใหญ่ใน บอกกับทีมงานว่า ตนรับดอกบัวมาจาก ตลาดปากน้ำ นำมาขายในประเพณีรับบัวทุกปี โดยรับมาประมาณ 1,000 ดอก และจำหน่ายหมดทุกปี
ทีมงานจึงสืบเสาะต่อไปว่า แล้วบรรดาพ่อค้า-แม่ค้า ที่นำดอกบัวมาขายให้กับชาวสมุทรปราการ เพื่อนำไปเข้าร่วมงานประเพณีรับบัว มีต้นทางมาจากไหน ซึ่งข้อมูลที่ได้รับส่วนใหญ่จะพุ่งเป้าไปที่แหล่งรวมสินค้าการเกษตรขนาดใหญ่ที่สุดของไทย นั่นก็คือ ปากคลองตลาด และตลาดไท ซึ่งในจำนวนนี้พบว่า ผู้ที่นำดอกบัวมาจำหน่ายมากที่สุดไม่ใช่จากย่านบางพลี บางบ่อ สมุทรปราการ เหมือนแต่ก่อน หากเป็นเกษตรกรนาบัวจากจังหวัดนครปฐมมากกว่าจังหวัดอื่น
ไม่ว่า “ดอกบัว” จะเดินทางมาจากแห่งหนตำบลไหน แต่สุดท้ายก็จะมุ่งหน้ามาสู่สถานที่สำคัญ นั่นก็คืองานนมัสการหลวงพ่อโต หรือประเพณีรับบัวที่ยิ่งใหญ่ ที่ชาวสมุทรปราการถือปฏิบัติกันมาอย่างยาวนาน เพราะบัวคือตัวแทนแห่งความศรัทธา ที่ไม่เคยจางหายไปจากใจพุทธศาสนิกชน..
“นาบัว”ยุคสุดท้าย..บันทึกไว้ให้ลูกหลาน ก่อนจะถูกกลืนเป็นบ้านจัดสรร
