ประเพณี..บายศรีพิธีพวน  ณ บ้านโภคาภิวัฒน์ จ.สิงห์บุรี

 

         “ฝูงวงศาแลพี่น่อง จึงมายอยกเฮ่อข้อยถวายพรนั้น ก็ข้าเทอญ” งานบุญบายศรีพิธีพวน(บาศรีเจ๊าหัว) ณ ไทยพวนบ้านโภคาภิวัฒน์ วัดโภคาภิวัฒน์ อ.พรหมบุรี จ.สิงห์บุรี ๑๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๑ เวลา ๗.๐๐ น. เป็นต้นไป

        หลายคนอาจจะสงสัยว่า ข้อความเชิญชวนข้างต้นจาก เฟสบุคส์ วัดโภคาภิวัฒน์ ที่แจ้งข่าวสารไปยังประชาชนทั่วไป หมายความว่าอย่างไร!? ดังนั้นเพื่อความกระจ่าง เพจ Singburi Review จึงขอพาทุกท่านมาทำความรู้จัก ประเพณีบายศรีพิธีพวน ดังต่อไปนี้..

        ประเพณีบายศรีพิธีพวน เป็นงานบายศรีสู่ขวัญพระภิกษุ หรือภาษาไทยพวนท้องถิ่นเรียกว่า บาศรีเจ๊าหัว เป็นการบายศรีสู่ขวัญพระ ซึ่งบางท่านอาจจะคิดว่า พระภิกษุนั้นเป็นผู้มีศีลสูงกว่าฆราวาสและเป็นผู้ประพฤติธรรมอยู่แล้วแต่ทำไมถึงทำการสู่ขวัญเหมือนฆราวาส แต่การบายศรีสู่ขวัญพระภิกษุของชาวไทยพวนบ้านโภคาภิวัฒน์นั้น คือการถวายพรพระหรืออวยพระให้พระภิกษุด้วยความเลื่อมใสศรัทธา 

         ทั้งนี้เพราะพระภิกษุสงฆ์นั้นเป็นเนื้อนาบุญ เป็นที่พึ่ง ที่ปรึกษา เป็นครูบาอาจารย์ของชาวบ้าน เมื่อถึงกาลหลังสงกรานต์สักระยะหนึ่ง ซึ่งจะไม่เกินกลางเดือน ๖ ตามปฏิทินทางจันทรคติ ชาวไทยพวนบ้านโภคาภิวัฒน์นั้น จะต้องประกอบพิธีบายศรีสู่ขวัญพระเพื่อถวายพรและถวายสักการะบูชาเป็นการพิเศษตามประเพณีไทยพวน 
         อีกประการหนึ่งที่น่าสนใจจากคำบอกเล่าขอผู้อาวุโสของชาวไทยพวนบ้านโภคาภิวัฒน์ได้ถ่ายทอดเรื่องราวให้ทราบว่า ในสมัยอดีตนั้น เมื่อหลังจากสงกรานต์ครบ ๓ วันแล้ว ชาวไทยพวนบ้านโภคาภิวัฒน์ ยังมีการสรงน้ำพระและเล่นน้ำสงกรานต์ต่ออยู่จนถึงงานบายศรีสู่ขวัญ และจะมีการก่อพระเจดีย์ทรายด้วย (ช่วงสงกรานต์จะทำพิธีแค่สรงน้ำพระพุทธรูปและพระภิกษุแต่จะไม่มีการก่อพระเจดีย์ทราย) การก่อพระเจดีย์ทรายจะทำในวันงานบายศรีสู่ขวัญพระในวันแรก และวันที่สองก็จะมีพิธีทำบุญบายศรีสู่ขวัญพระ ก็เป็นอันเสร็จงาน จึงสันนิษฐานได้ว่างานบายศรีสู่ขวัญพระจึงเป็นงานสงกรานต์ของคนไทยพวนบ้านโภคาภิวัฒน์นั้นเอง 

          กิจกรรมพิธีการงานบายศรีพิธีพวนจะมีสองวัน ปัจจุบันกำหนดในวันเสาร์และวันอาทิตย์หลังช่วงสงกรานต์ระยะหนึ่ง โดยในวันแรกช่วงเย็นชาวบ้านจะมาสรงน้ำพระพุทธรูปสำคัญที่วัด จากนั้นก็จะก่อพระเจดีย์ทรายให้เป็นองค์เดียวกัน โดยชาวบ้านจะน้ำเครื่องสักการะแบบคนไทยพวนเรียกว่าแก่นพระทรายและธงกระดาษ พร้อมทั้งทรายนำมาก่อเป็นพระเจดีย์และถวายเครื่องสักการะพระเจดีย์ทรายดังกล่าวประพรมด้วยน้ำอบเป็นการสรงน้ำพระเจดีย์ทราย จากนั้นจะเป็นพิธีเจริญพระพุทธมนต์เย็น เพื่อความเป็นสิริมงคล 

        วันรุ่งขึ้นถัดมาก็จะเป็นวันทำบุญบายศรีชาวบ้านก็จะมาทำบุญตักบาตร พร้อมนำเครื่องบายศรีสู่ขวัญแบบพวนมาด้วยคือกรวยใบตองดอกไม้ธูปและไข่ต้มพร้อมข้าวสารมาเข้าพิธีบายศรีสู่ขวัญพระ เมื่อในระหว่างพระภิกษุสงฆ์ฉันภัตตาหารเช้าอยู่นั้น ผู้นำในการประกอบพิธีหรือเรียกตามภาษาไทยพวนว่าหมอพร หรือภาษาทั่วไปเรียกว่าหมอขวัญ ก็จะเริ่มพิธีบายศรีสู่ขวัญพระ เมื่อเสร็จพิธีแล้วก็จะนำของอันเป็นเครื่องสักการะบูชาในพาขวัญนั้นถวายแด่ประธานคณะสงฆ์ในพิธี จากนั้นคณะสงฆ์ก็จะอนุโมทนาเป็นเสร็จพิธี..

Comments

comments