วินาทีนี้ต้องบอกว่า ไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะผลักดันให้วิสาหกิจชุมชนประสบความสำเร็จขึ้นมาได้สักแห่งหนึ่ง แต่ก็ไม่ได้หมายว่าจะเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้ ดังเช่นวิสาหกิจชุมชนตัวอย่างที่จะหยิบยกขึ้นมาเป็นกรณีศึกษาให้กับชาวสมุทรปราการได้ใช้เป็นต้นแบบในการเรียนรู้ นั่นก็คือ “วิสาหกิจชุมชนไอริช” ผู้นำด้านผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด ที่เริ่มต้นจากจุดเล็กๆ ก้าวขึ้นสู่การขยายฐานการตลาดระดับชาติ และเริ่มขยายแนวรุกออกไปชิงส่วนแบ่งการตลาดในประเทศเพื่อนบ้านอีกด้วย..
“ไอริช”เป็นใคร..มาจากไหน?
จุดกำเนิดของวิสาหกิจชุมชนไอริช มาจากน้ำพักน้ำแรงแห่งการไม่ยอมแพ้ต่ออุปสรรคของ คุณปราณี งอกงาม ประธานวิสาหกิจชุมชนไอริช ที่เริ่มผลิตน้ำยาซักผ้า น้ำยาปรับผ้านุ่ม น้ำยาล้างจาน ใช้เองในครัวเรือน เจตนาตอนนั้นก็เพียงเพื่อต้องการลดรายจ่ายภายในครอบครัว ทำเอง-ใช้เอง ไม่ได้มุ่งเน้นสร้างรายได้ให้เป็นกอบเป็นกำแต่อย่างใด แต่สถานการณ์มาพลิกผันเอาหลังจากสามีเผชิญมรสุมครั้งใหญ่ถึงขั้นตกงาน ส่งผลให้ครอบครัวขาดรายได้ จากที่เคยมีกินมีใช้ก็เริ่มเข้าสู่ภาวะเงินขาดมือ
ด้วยความที่คุณปราณีเป็นแม่บ้าน จึงไม่อาจนิ่งดูดายปล่อยให้สถานการณ์ของครอบครัวเดินเข้าสู่ห้วงของความเลวร้ายมากยิ่งขึ้น จึงนำผลิตภัณฑ์ที่ผลิตเอาไว้ใช้มาวางจำหน่ายบริเวณหน้าบ้าน เพื่อหวังเพียงแค่หารายได้มาเป็นค่ากับข้าวประจำวันลดภาระอันหนักหน่วงของครอบครัวได้บ้าง ซึ่งก็ถือว่าเป็นโอกาสทองและโอกาสเดียวที่ทำให้คุณปราณีสามารถพลิกวิกฤตเป็นโอกาสขึ้นมาได้ เมื่อหัวหน้าชุมชนผ่านมาเห็นเข้าจึงชักชวนให้เข้ารวมกลุ่มกับผลิตภัณฑ์ที่เป็นโอทอป พร้อมกับนำสินค้าไปร่วมจำหน่ายบริเวณหน้าศาลากลางจังหวัดสมุทรปราการ
ออกไปจำหน่ายอยู่หลายครั้ง บางช่วงก็ขายดีแต่บางทีก็ขายได้น้อย จนมีโอกาสได้พบกับเจ้าหน้าที่ด้านการพัฒนาชุมชนของทางจังหวัด มาให้คำแนะนำพร้อมกับเปิดโอกาสให้เดินทางไปอบรม เสริมความรู้และประสบการณ์เกี่ยวกับมาตรฐานการผลิตและการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ชุมชน พร้อมกับไปดูงานจากที่ต่างๆ อีกหลายแห่ง จนสามารถนำความรู้และประสบการณ์มาประยุกต์ใช้กับผลิตภัณฑ์ของตนเองเรื่อยมา และในที่สุดก็สามารถนำไปขึ้นทะเบียนเป็นผลิตภัณฑ์โอทอปเป็นผลสำเร็จ ซึ่งถือเป็นอีกหนึ่งก้าวย่างที่สำคัญ
มุ่งมั่นพัฒนา..ทั้งคุณภาพและแพคเกจจิ้ง
การได้ออกบูธสินค้าตามงานต่างๆ หลายครั้ง ไม่ใช่แค่ได้ขายสินค้าหรือเพิ่มช่องทางการตลาด แต่ยังทำให้มีโอกาสได้เห็นสินค้าและผลิตภัณฑ์จากแหล่งต่างๆ ว่าเขาพัฒนาก้าวหน้าไปถึงไหน ในที่สุดคุณปราณีก็เข้าไปอบรมและเรียนรู้เกี่ยวกับการทำบรรจุภัณฑ์ให้น่าสนใจ มีการออกแบบโลโก้ และติดสติ๊กเกอร์ พร้อมกล่อง เพื่อให้แลดูดีมีรสนิยม ตามยุคตามสมัย ภายใต้การสนับสนุนจากหลายๆ หน่วยงานในจังหวัดสมุทรปราการ บางแห่งช่วยออกแบบและทำสติ๊กเกอร์ให้โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย รวมทั้งคำแนะนำดีๆ ที่มีประโยชน์ต่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีคุณภาพและสนองตอบเชิงการตลาดได้อย่างมืออาชีพมากยิ่งขึ้น
แต่กระนั้น สถานการณ์ก็ยังไม่นิ่ง บางช่วงขายดีมีกำไร แต่บางช่วงก็ขายไม่ได้ ล้มลุกคลุกคลานจนเกือบจะถอดใจหาอาชีพใหม่ก็หลายครั้ง ด้วยเหตุผลที่ว่า การพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนมีความก้าวหน้าและได้รับความสนใจจากหลายชุมชนทั่วประเทศ ทำให้เกิดคู่แข่งขันทางการค้ามากหน้าหลายตาขึ้นตามลำดับ
แจ้งเกิดสำเร็จ !!!
เหตุการณ์ที่คุณปราณีบอกว่าไม่มีวันลืมก็คือ เมื่อปี 2557 มีอยู่วันหนึ่งได้รับการติดต่อจากทีมงานนิตยสารรายเดือนของ องค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรปราการ (อบจ.) ว่าจะมาสัมภาษณ์เพื่อนำไปตีพิมพ์เผยแพร่ รู้สึกดีใจและตื่นเต้นมาก โดยหลังจากเรื่องราวของคุณปราณีเผยแพร่ออกไป สถานการณ์ก็เปลี่ยนแปลงไปทันที มีลูกค้าโทรศัพท์ติดต่อสั่งซื้อเข้าไม่ขาดสาย ลูกค้าส่วนใหญ่เชื่อถือว่าถ้าได้ลงตีพิมพ์ในนิตยสารฉบับนี้ จะต้องเป็นของมีคุณภาพดี ที่ผ่านการการันตีมาจาก อบจ.สมุทรปราการ ระดับหนึ่งแล้ว
นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา ยอดขายพุ่งสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง จากเดิมที่ผลิตเอง ก็ต้องใช้วิธีจ้างโรงงานให้ทำตามสูตรของเรา แต่ก็ยังไม่พอจำหน่าย ในที่สุดก็ตัดสินใจรวมกลุ่มคนที่ความคิดคล้ายคลึงกันจัดตั้งเป็นวิสาหกิจชุมชนระดมทุนเพื่อเปิดเป็นโรงงานของตนเองขึ้นมา พร้อมกับยกระดับรีแบรนด์ดิ้งผลิตภัณฑ์ไอริชใหม่ให้เป็นหมวดหมู่ มีการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ พร้อมทั้งวิธีทำการตลาดใหม่ให้สอดคล้องกับแนวคิดวิสาหกิจชุมชนอย่างแท้จริง
ช่วยชุมชนมีรายได้เสริม-รายได้ประจำ
คุณวิชุดา ไชยมาศ พนักงานที่ลาออกจากงานประจำมาเข้ากลุ่มวิสาหกิจชุมชนไอริช เล่าว่าเมื่อก่อนเป็นแม่ค้าขายขนมไทย รายได้ก็อยู่ได้สบายๆ บวกกับเงินเดือนสามี แต่กว่าจะได้เงินมา ก็เหนื่อย คนที่หนักคือสามี เพราะทำงานประจำยังมาช่วยภรรยาเตรียมของไว้ขาย เลยเกิดความคิดให้สามีลาออก แต่สามีไม่เห็นด้วย จึงคิดว่าน่าจะหาอะไรมาขายเป็นรายได้เสริม บังเอิญมาเจอกับน้ำยาปรับผ้านุ่มไอริชลี่ ก็สั่งมาใช้ เห็นว่ามีคุณภาพดี เลยรับมาวางขายคู่กับขนมไทย ปรากฎว่าเริ่มมีออเดอร์ คนสนใจสั่งรับไปขาย จึงใช้วิธีเดินสายส่งของไปตามที่ต่างๆ จนสามีเห็นว่าทำรายได้ให้ครอบจริง ก็เลยลาออกจากงานประจำ จนทุกวันนี้ จากรายได้เสริม กลายเป็นรายได้หลัก แถมมีเวลาอยู่กับครอบครัวมาขึ้น
ผลิตภัณฑ์“ไอริชลี่”มีอะไรบ้าง?
ปัจจุบันผลิตภัณฑ์ไอริชลี่เติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วในเวลา 4 ปี สินค้ามีความหลากหลายมากขึ้น อาทิ น้ำยาซักผ้า น้ำยาถูพื้น น้ำยาล้างจาน และน้ำยาปรับผ้านุ่ม มีให้เลือกมากถึง 10 กลิ่น กลิ่นบลูลากูน กลิ่นสวีทตี้พิงค์ กลิ่นอโรม่าเพอเพิล กลิ่นรีเฟรชชิ่งรีน กลิ่นชามมิ่งโรแมนต์ กลิ่นรีแล็กซ์ซิ่งบลู กลิ่นแฮปปี้ไวท์ กลิ่นไอริชเพรียว กลิ่นซากุระเพียว กลิ่นแฮปปี้เนสเพียว และกลิ่นโกลเด้นเพียว
อีกทั้งยังมีแพคเกจจิ้งเพิ่มมากขึ้นทั้ง แบบแกลลอน แบบขวด แบบถุง และแบบซอง ให้ลูกค้าเลือกซื้อได้ตามความเหมาะสมของการใช้งาน ยิ่งถ้าซื้อมากก็จะได้ในราคาส่งที่ถูกกว่า เพื่อเปิดช่องทางสร้างรายได้ให้กับชาวชุมชนเพิ่มขึ้น
เริ่มจากทำใช้เอง..ก้าวสู่การขายข้ามชาติ
