บอกตามตรงว่า ไม่ค่อยรู้จัก สิงห์บุรีสักเท่าไหร่ เพราะไปเติบโตที่กรุงเทพฯเสียครึ่งค่อนชีวิต เพิ่งคิดจะกลับมาอยู่บ้านเกิดเมืองนอนเอาเมื่อ 2 ปี ที่ผ่านมา..เลยเร่งค้นคว้าเพื่อทำความรู้จัก สิงห์บุรีบ้านเรา ให้รู้มากพอๆ กับคนที่เกิดและเติบโตที่นี่ แต่ไม่การันตีว่าจะทำได้ดีแค่ไหน
เพราะไม่คุ้นเคยเส้นทาง ผมขับรถหลงเข้าไปแถวบ้านโรงช้าง อำเภอพรหมบุรี ไปเจอหลวงตากับลุงชราคนหนึ่งนั่งอยู่ที่ศาลาพักร้อน ปากทางเข้าวัดป่าหวาย เลยชวนคุยไปตามประสา ปรากฏว่าได้ข้อมูลมาเพียบ..โดยผมมาสะดุดกับคำว่า ชื่อเดิมคือ “วัดคงคาเดือด” เลยกลับมาทำการบ้านค้นคว้าเพิ่มเติม..โอ้โฮ มีเรื่องราวที่น่าสนใจมากมาย
วัดป่าหวาย เดิมชื่อ วัดคงคาเดือด สร้างเมื่อไรและใครเป็นผู้สร้างไม่มีหลักฐานปรากฏชัดเจน เป็นแค่ตำนานเล่าขานต่อๆ กันมาว่าเดิมตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ด้านทิศตะวันออกเป็นจุดที่สายน้ำแทงพุ่งตรงมายังวัดพอดี สายน้ำบริเวณนี้เชี่ยวกราก หมุนวนกัดเซาะตลิ่งหน้าวัดพัง กินพื้นที่ลึกเข้ามาเรื่อยๆ ถือเป็นจุดอันตรายมากแห่งหนึ่งของย่านนี้ อยู่ไปอยู่มาน้ำเจ้าพระยากัดเซาะกินพื้นที่วัดไปถึงครึ่งหนึ่ง
ความรุนแรงของสายน้ำบริเวณนี้ จึงเป็นที่มาของคำว่า “คงคาเดือด”นั่นเอง..ต่อมาในปี พ.ศ.2475 นายไล้ ชอบใช้ และนายเที่ยง ฉายวิโรจน์ ได้ถวายที่ดิน 7 ไร่ 1 งาน 48 ตารางวา ห่างจากจุดเดิมประมาณ 300 เมตรเพื่อให้ย้ายวัดหนีจุดอันตราย เพราะขืนปล่อยไว้ วัดทั้งวัดก็จะจมหายไปกับสายน้ำแน่นอน..ปัญหาคือ จะย้ายถาวรวัตถุใหญ่โตยังไง จะรื้อสร้างใหม่วัดและชาวบ้านก็ไม่มีเงินมากพอ
ปีพ.ศ.2476 ทางวัดและชาวบ้านได้พร้อมใจกันใช้วิธี ยก รื้อ ขนย้ายกุฏิ และเสนาสนะ มีกุฏิ 4 หลัง ช่วยกันยกมาทั้งหลัง โดยใช้ไม้ไผ่ทั้งลำ ขันชะเนาะ เข้ากับเสาทุกต้น ขุดหลุมเสาทุกต้น เอากระเบื้องมุงหลังคาออก เมื่อพร้อมทุกอย่างแล้ว ก็รวมพลังสามัคคีจากผู้คนจำนวนมาก ชักชวนกันแบบปากต่อปาก มาช่วยกันยกมาทั้งหลังได้อย่างสบาย ครบทั้งหมด..สุดยอดของความสามัคคี พอได้ยินได้ฟังเรื่องแบบนี้ ทำเอาขนลุกไปเหมือนกัน เพราะมันไม่ใช่เรื่องง่าย พร้อมกับตั้งชื่อวัดเสียใหม่ว่า “วัดป่าหวาย” มาจนถึงทุกวันนี้
